Kış ayları, araç motorları için yılın en zor dönemlerinden biridir. Düşük sıcaklıklar hem motor performansını hem de çalışma düzenini doğrudan etkiler. Özellikle -5°C ve altındaki hava sıcaklıklarında motorun ilk çalışması zorlaşır, yakıt tüketimi artar, motor yağı kıvam değiştirir ve soğutma sistemi daha hassas hâle gelir. Bu nedenle kış ayına girmeden önce yapılması gereken motor bakımı, aracı korumak ve sürüş güvenliğini sağlamak için hayati önem taşır.
Bu kapsamlı rehberde motoru kışa nasıl hazırlayacağını, hangi parçaların kontrol edilmesi gerektiğini, antifriz oranından motor yağı seçimine, akü testinden buji bakımına kadar tüm kritik noktaları adım adım anlatıyoruz.
1. Antifriz Oranı: Kışın Motorun Sigortası
Kış boyunca motoru koruyan en önemli sıvı antifrizdir. Antifriz, suyun donmasını engeller ve motorun soğutma sistemini aşırı hava koşullarına karşı korur.
✔ Doğru antifriz oranı nedir?
%50 antifriz + %50 saf su en ideal oran olarak kabul edilir.
Bu oran motoru yaklaşık -30°C’ye kadar korur.
✔ Antifriz eksikse ne olur?
- Radyatör donar
- Su hortumları patlar
- Motor bloğu çatlayabilir (çok maliyetli bir sorun!)
- Hararet sensörü yanlış okur
- Kalorifer ısıtmaz
Kışa girmeden önce mutlaka antifriz donma testi yaptırılmalıdır.
2. Motor Yağı Seçimi: Soğukta Çalışmanın Anahtarı
Motor yağı, kışın kıvam değiştirir. Çok kalın yağ motoru geç ısıtır, marşı zorlaştırır ve sürtünmeyi artırır.
✔ Kış için en uygun yağ viskozitesi:
- 0W-20
- 0W-30
- 5W-30
“0W” ve “5W” değerleri motorun düşük sıcaklıkta daha kolay yağlama yapmasını sağlar.
✔ Eski veya kirli motor yağının kışta zararları:
- Zor çalışma
- Rölanti dengesizliği
- Yakıt tüketimi artışı
- Yağ pompası zorlanması
- Turbo sorunları
Kış ayına girmeden yağ değişimi yapılması en doğru tercih olacaktır.
3. Akü Kontrolü: Kışın En Fazla Arıza Yapan Parça
Aküler soğuk havada güç kaybeder. Akünün performansı hava sıcaklığı düştükçe düşer:
- +25°C’de akü kapasitesi %100
- 0°C’de kapasite %80
- -10°C’de kapasite %60
Yani akü ne kadar eskiyse kışın marş basmama riski o kadar büyüktür.
✔ Kış öncesi akü test edilirken bakılması gerekenler:
- Voltaj
- Soğuk marş gücü (CCA)
- Alternatör şarj durumu
- Kutup başı oksitlenmesi
Başkan, kışın yolda kalmak istemiyorsan aküye önem vermek şart!
4. Buji ve Enjektör Temizliği: Soğukta İlk Çalışma İçin Şart
Kış aylarında motorun ilk çalışmasını zorlaştıran en büyük nedenlerden biri ateşleme sistemidir.
✔ Bujiler kışın neden önemli?
- Yanma odasına kıvılcım verir
- Zayıf kıvılcım motoru geç çalıştırır
- Yakıt tüketimi artar
- Motor sarsıntılı çalışır
Özellikle benzinli araçlarda buji kalitesi kış performansını doğrudan etkiler.
✔ Dizel araçlarda enjektör önemi
Soğuk havada dizel daha geç buharlaştığı için kaliteli püskürtme şarttır.
5. Hava Filtresi ve Gaz Kelebeği: Kışa Özel Temizlik
Soğuk hava daha yoğun olduğu için motorun hava ihtiyacı artar. Bu nedenle tıkalı hava filtresi kışın daha büyük performans kaybına yol açar.
✔ Belirtiler:
- Gaz yememe
- Çekiş düşüklüğü
- Yakıt tüketimi artışı
- Zor çalışma
Hava filtresi + gaz kelebeği temizliği kışa girmeden mutlaka yapılmalıdır.
6. Dizel Araçlarda Yakıt Donması: Kışın En Büyük Kabusu
Dizel araçların kışın yaşadığı en yaygın sorunlardan biri yakıt donmasıdır.
Mazot soğukta yoğunlaşır ve:
- Yakıt filtresini tıkar
- Enjektörlere yakıt gitmez
- Araç hiç çalışmaz
✔ Çözüm:
- Kışlık mazot kullanmak
- Yakıtı güvenilir yerden almak
- Yakıt filtresini zamanında değiştirmek
Özellikle Doğu ve yüksek bölgelerde bu bakım hayati öneme sahiptir.
7. Soğutma Sistemi ve Radyatör Kontrolü
Radyatör kış aylarında çok daha baskı altında çalışır.
Kontrol edilmesi gerekenler:
- Radyatör kapağı
- Devirdaim pompası
- Termostat
- Alt–üst hortumlar
- Su kaçağı
Termostat arızalıysa motor geç ısınır ve yakıt tüketimi fırlayabilir.
8. Motorun Soğukta Isıtılması: Rölanti Gerçeği
Eskiden uzun ısınma tavsiye edilirdi, ancak modern araçlarda bu yanlış bir bilgidir.
✔ Doğru olan:
- Motoru 30–60 saniye rölantide bekletmek
- Ardından yüklenmeden yumuşak sürüşe geçmek
Modern motorlar hareket hâlinde daha hızlı ısınır.
9. Kış Aylarında Motoru Korumanın Ek İpuçları
✔ Depoyu yarıdan az bırakma
Yoğuşma yapar, su buharı donabilir.
✔ Park ederken rüzgar almayan yere bırak
Motor daha az soğur.
✔ Motor üst kapak izolasyonu kullan
Dışarıda uzun süre duran araçlar için idealdir.
Motoru Kışa Hazırlamak, Aracın Ömrünü Uzatmak Demektir
Kış aylarında yapılacak doğru motor bakımı sayesinde:
✔ Araç daha kolay çalışır
✔ Yakıt tasarrufu sağlanır
✔ Motor aşınması azalır
✔ Yolda kalma riskiniz düşer
✔ Performans kaybı önlenir
Motor bakımını doğru yaparsan kış senin için sorun olmaz
