Tofaş’ın efsane modelleri olan Şahin, Doğan, Murat 131, Murat 124 ve Serçe, yıllardır Türkiye yollarının vazgeçilmez klasik otomobilleri arasında yer alıyor. Basit mekanikleri, uygun yedek parça fiyatları ve kolay tamir edilebilir yapıları sayesinde hâlâ büyük bir kullanıcı kitlesine sahipler. Ancak bu araçların yaşları ilerlediği için, motor–yakıt sistemi–ateşleme–soğutma ve elektrik aksamı gibi bölümlerde sık sık arızalar görülebiliyor.
Bu rehberde tüm Tofaş modellerinde görülen en yaygın arızaları, belirtilerini ve ustaların önerdiği kesin çözüm yollarını açıklıyoruz.
1. Motor Tekleme ve Düzensiz Çalışma (En Çok Görülen Sorun)
Tofaş modellerinde en sık karşılaşılan arızalardan biridir.
Belirtiler:
- Rölantide titreme
- Gaza basınca boğulma
- Düşük devirde güç kaybı
- Egzozdan patırtı – pıt pıt ses
- Yakıt tüketiminde artış
Nedenleri:
- Buji kablolarının yanması
- Bujilerin ıslanması / kurumlanması
- Distribütör kapağı yanması
- Avans ayarının bozuk olması
- Karbüratör ayarının kaçması
Çözüm:
- Buji ve buji kablosu yenilenir
- Distribütör kapağı ve platin kontrol edilir
- Avans saat ile yeniden ayarlanır
- Karbüratör ustası tarafından rölanti ve karışım hava ayarı yapılır
2. Hararet Problemleri (Özellikle Murat 131 ve Şahinlerde Yaygın)
Uygun olmayan antifriz, tıkalı radyatör ve eski su pompası en büyük nedenlerdir.
Belirtiler:
- Hararet göstergesi hızla yükselir
- Yokuş çıkarken hararet artar
- Radyatör kapağından su taşar
- Termostat açmaz
Nedenler:
- Tıkalı radyatör
- Bitmiş su pompası
- Termostat arızası
- Kapağın basınç tutmaması
- Fan müşürü çalışmaması
Çözüm:
- Radyatör petek temizliği
- Termostat değişimi
- Fan müşürü test edilip yenilenir
- Antifrizli yeni su konulur
3. Yağ Eksiltme ve Yağ Kaçakları
Tofaş motorlarının kronik sorunudur.
Nedenler:
- Keçelerin eskimesi
- Supap lastiklerinin sertleşmesi
- Karter contasının kaçırması
- Yağ çubuğu yuvasının gevşemesi
Belirtiler:
- Egzozdan mavi duman
- Motorun altının yağ içinde kalması
- Yağ çubuğunda belirgin eksilme
Çözüm:
- Karter contası değişimi
- Supap lastiklerinin yenilenmesi
- Motor üst kapak keçeleri değiştirilir
4. Karbüratör Arızaları (Tofaş’ın En Hassas Parçası)
Karbüratör doğru çalışmadığında:
- Araç zor çalışır
- Gaz yemede gecikme olur
- Rölanti bozukluğu yaşanır
Sorunun nedenleri:
- Karbüratör içinde kurum birikmesi
- Şamandıra ayarsızlığı
- Jetlerin tıkanması
- Hava filtresi kirlenmesi
Çözüm:
- Karbüratör sökülür, tinerle temizlenir
- Şamandıra ayarı yapılır
- Jikler yenilenir
- Hava filtresi değiştirilir
5. Elektrik Tesisatı Arızaları (Serçe ve Murat 124’te çok yaygın)
Bu araçlarda elektrik tesisatı çok eski olduğu için kolayca sorun çıkarır.
Yaygın problemler:
- Farların zayıf yanması
- Marş basmaması
- Gösterge ışıklarının kesik çalışması
- Sinyallerin hızlı yanması
- Bujilere düşük voltaj gitmesi
Nedenler:
- Kablolarda oksitlenme
- Şase bağlantılarının gevşemesi
- Marş dinamosunun bitmesi
- Alternatör kömürünün bitmesi
Çözüm:
- Şase bağlantıları yenilenir
- Alternatör kömürleri değiştirilir
- Marş dinamosu revizyon yapılır
- Tesisat komple elden geçirilir
6. Şanzıman ve Debriyaj Arızaları (Şahin & Doğan’da Sık Görülür)
Tofaş manuel şanzımanları sağlam olsa da zamanla aşınmalar olur.
Belirtiler:
- Viteslere geçerken takılma
- Geri viteste dişli sesi
- Kalkışta titreme
- Zor kavrama
Nedenler:
- Debriyaj balatasının bitmesi
- Baskı balata kaçırması
- Şanzıman dişlisinin aşınması
- Yağ eksilmesi
Çözüm:
- Baskı balata seti yenilenir
- Şanzıman yağı değiştirilir
- Vites teli ve körükler kontrol edilir
7. Süspansiyon & Yürüyen Aksam Sorunları
Tofaş modellerinde yol şartları sebebiyle alt takım çabuk yıpranır.
Belirtiler:
- Bozuk yolda gıcırtı
- Virajlarda esneme
- Direksiyonda boşluk
- Arka taraftan vuruntu
Nedenler:
- Rotillerin boşalması
- Z rot lastiklerinin kopması
- Şase bağlantılarının çürümesi
- Salıncak burçlarının dağılması
Çözüm:
- Rotil değişimi
- Burç ve z rot yenileme
- Şase kontrolü ve kaynak onarımı
8. LPG Ayarı Sorunları (Şahin & Doğan’da Çok Sık)
Belirtiler:
- Gazda titreme
- Rolantide stop etme
- Kokpit içine gaz kokusu
Neden:
- LPG beyni ayarsız
- Memeler tıkalı
- Regülatör bakımsız
Çözüm:
LPG ayar cihazıyla karışım ayarı yapılmalıdır.
Tofaş modelleri dayanıklı olsa da yaşları ilerlediği için birçok noktada bakım ister.
👉 Rölanti dalgalanması,
👉 Hararet,
👉 Yağ kaçakları,
👉 Karbüratör problemları,
👉 Elektrik tesisatı arızaları
gibi sorunlar düzenli bakım ile tamamen çözülebilir.
